قلم نوری، یک دستگاه ورودی کامپیوتر به شکل قلم است که با حساسیت خود به نور برای تغییر دادهها، انتخاب متن یا تغییر آنها مورد استفاده قرار میگیرد. شکل اولیهی این دستگاه با مانیتور CRT بود که برای دستکاری و یا برجستهسازی اطلاعات استفاده میشد. این قلمها زمانی که توسط پرتو الکترون اشعه کاتد اسکن میشوند تغییرات روشنایی پیکسلهای اطراف نقطه مورد نظر روی صفحه را تشخیص میدهند و زمان این رویداد را به کامپیوتر منتقل میکنند. از آنجایی که CRT یک بار پیکسلهای کل صفحه را اسکن میکند درنتیجه کامپیوتر میتواند زمان پیشبینی شده برای اسکن نقاط مختلف صفحه را توسط پرتو تشخیص دهد و موقعیت قلم روی صفحه را بفهمد. به عبارت دیگر قلمهای نوری برای تشخیص نوری که از یک منطقه روشن مانند مانیتور کامپیوتر ساطع میشود طراحی شدهاند. این قلمها توسط نوری که از منبع نور ایجاد میشود میدرخشند. به گزارش وبوپدیا، قلم نوری دستگاهی همانند موس است با این تفاوت که این قلم توسط نور راحتتر میتواند مکاننما را جابجا کند.
1. قلمهای نوری سیمدار: قلمهای نوری به دلیل کاربرد بصری خود ابزارهایی کاربرپسند هستند. تنها کافی است برای انتخاب چیزی توسط آنها به نقطهای از صفحه اشاره کنید. با این وجود در گذشته این قلمها کمتر مورد استفاده قرار میگرفتند چون کاربران استفاده از موس و پد لمسی را آسانتر میدیدند. به اکثر قلمهای نوری قدیمی سیمی متصل بود. از آنجایی که این قلمها احتیاجی به شارژ مجدد ندارند درنتیجه وجود سیم برای آنها میتواند دستوپاگیر باشد.2. قلمهای نوری باتریدار: قلمهای نوری هنگام استفاده از خود اشعه تولید میکنند. نوع باتریدار این قلمها تا مدت زیادی میتوانند با باتری خود کار کنند. به کار رفتن باتری موجب میشود که استفاده از این قلمها کارآمدتر شود. بسیاری از کامپیوترها، درایوهای نرمافزاری برای این قلمها را ندارند و این درایوها را باید از روی سی دی که همراه این قلم ارائه میشود دانلود و نصب کرد.
3. قلم طراحی: این نوع از قلمها به طراحان امکان طراحی با استفاده از نور را میدهند و قابلیت ترسیم سه بعدی را دارند. طبقه گفتهی دانشگاه واشنگتن طراحان برای ترسیم مدل سه بعدی تصمیم میگیرند که منبع نور در کدام قسمت قرار بگیرد و سپس میتوانند نمایشهای سه بعدی از تأثیر نور بر منطقه اطراف را ببینند. طراح میتواند وسایل نوری را انتخاب کند که برای منطقه خاص مورد نظرش بیشترین کاربرد را داشته باشد.4. تبلتها: قلم نوری در اصل برای ترسیم اشیا روی صفحه مورد استفاده قرار میگرفت. اگرچه ترسیم توسط این قلمها وضوح بالایی نداشت و استفاده از آنها نیز راحت نبود و تصویرگر میبایست برای طراحی به مانیتور نزدیکتر شود. اینگونه بود که تبلتها جایگزین انواع قدیمی این نوع قلمها شدند و از آنها برای خلق امضا، فعالیتهای هنری گرافیکی و طراحی استفاده شد. طراحان برای استفاده از تبلت از قلمهای سرسوزنی روی صفحهای مسطح استفاده کردند. با وجود این اختراع، دیگر طراحان به جای اینکه طرح خود را روی اسکرین کامپیوتر بکشند، روی صفحهی خود تبلت طراحی میکنند.5. قلم نوری LED: از انواع دیگر قلمهای نوری هستند که هنگام فشردهشدن، رنگهای روشن تولید میکنند و قابل شارژ نیز هستند